Tổng quan về zkSync
zkSync là gì?
zkSync là giải pháp mở rộng Layer-2 do Matter Labs phát triển,là giải pháp mở rộng lớp 2 cho Ethereum sử dụng bằng chứng không kiến thức (zk-proofs) để cho phép giao dịch nhanh và rẻ. zkSync hồi tố nhằm mục đích cung cấp một cơ chế để người dùng áp dụng zkSync hồi tố cho các giao dịch Ethereum trước đây của họ.
ZkSync protocol dựa trên công nghệ được gọi là rollups, cho phép nhiều giao dịch được gộp lại với nhau và xử lý như một giao dịch đơn lẻ. Điều này làm giảm đáng kể chi phí và thời gian cần thiết để xử lý các giao dịch, vì nó loại bỏ nhu cầu xử lý từng giao dịch riêng lẻ trên chuỗi khối chính.
zkSync sử dụng zk-proofs để đảm bảo tính hợp lệ của các giao dịch trên sidechain mà không cần mỗi giao dịch phải được xác minh bởi mọi node trên mạng. Điều này cho phép các giao dịch được xử lý nhanh chóng và rẻ, trong khi vẫn duy trì mức độ bảo mật và phân cấp cao.
Ngoài việc cải thiện khả năng mở rộng của Ethereum, zkSync còn mang lại các lợi ích khác, chẳng hạn như phí giao dịch thấp, thời gian xác nhận nhanh và hỗ trợ các hợp đồng thông minh dựa trên Ethereum. Nó được thiết kế để tương thích với cơ sở hạ tầng và ví Ethereum hiện có, giúp các nhà phát triển dễ dàng tích hợp với các ứng dụng hiện có của họ.
Nhìn chung, zkSync đại diện cho một giải pháp đầy hứa hẹn cho những thách thức về khả năng mở rộng mà Ethereum phải đối mặt và có khả năng cải thiện đáng kể trải nghiệm người dùng cũng như việc sử dụng nền tảng này.
Các sản phẩm của Matter Labs
Matter Labs là một công ty công nghệ Blockchain tập trung vào phát triển các giải pháp an toàn và có thể mở rộng cho Ethereum và các nền tảng Blockchain khác. Một số sản phẩm đáng chú ý của nó bao gồm:
- zkSync: zkSync là giải pháp mở rộng Layer-2 cho Ethereum sử dụng bằng chứng không kiến thức (zk-proofs) để cho phép giao dịch nhanh và rẻ. Nó được thiết kế để cải thiện khả năng mở rộng của Ethereum bằng cách chuyển các giao dịch ra khỏi Blockchain chính và chuyển sang chuỗi bên, nơi chúng có thể được xử lý hiệu quả hơn. Matter Labs là nhà phát triển giao thức zkSync.
- Zinc: Zinc là ngôn ngữ lập trình để phát triển các ứng dụng zk-rollup. Nó được thiết kế để đơn giản hóa quá trình xây dựng các ứng dụng phi tập trung trên sidechain zkSync bằng cách cung cấp cho các nhà phát triển một ngôn ngữ cấp cao trừu tượng hóa sự phức tạp của các bằng chứng zk.
- zkSync Lite: zkSync Lite là phiên bản nhẹ của giải pháp mở rộng layer-2 zkSync cho Ethereum, được phát triển bởi Matter Labs. Nó được thiết kế để cung cấp một giải pháp đơn giản và dễ tiếp cận hơn cho những người dùng muốn hưởng lợi từ tốc độ và chi phí giao dịch thấp trên sidechain zkSync mà không cần phải trải qua toàn bộ quy trình gửi và rút tiền.người dùng chỉ cần kết nối ví Ethereum của họ với ví zkSync Lite tương thích, chẳng hạn như ví Gnosis Safe và họ có thể bắt đầu thực hiện các giao dịch trên sidechain zkSync. Các giao dịch được nhóm lại với nhau và được xử lý như một giao dịch duy nhất trên sidechain, giúp giảm đáng kể chi phí và thời gian cần thiết để xử lý chúng.
- zkSync Era: zkSync Era là bản nâng cấp lớn sắp tới cho giải pháp mở rộng lớp 2 zkSync cho Ethereum, được phát triển bởi Matter Labs. Nó được thiết kế để cải thiện đáng kể hiệu suất và khả năng sử dụng của zkSync, đồng thời làm cho nó trở thành một giải pháp thay thế khả thi hơn cho mạng chính Ethereum cho người dùng và nhà phát triển.
Cơ chế hoạt động của ZkSync
- Rollups là tiện ích được thiết kế để tăng khả năng mở rộng cho Ethereum. Rollup cho phép tổng hợp lượng lớn các giao dịch vào một khối và đồng thời gửi chúng đến Ethereum.
Hay nói cách khác, mỗi khối Rollup được gửi đến Ethereum sẽ là một bản tóm tắt tổng hợp nhiều giao dịch trong đó. - Tương tự, ZK Rollup là các Rollup sử dụng bằng chứng không kiến thức (Zero Knowledge) để chứng minh rằng các giao dịch được gói trong khối và gửi đến Ethereum là đúng đắn và hợp lệ.
- Sau đó, hợp đồng thông minh trên Ethereum layer 1 chỉ cần xác minh bằng chứng đó mà không cần thực hiện lại toàn bộ các giao dịch. Điều này giúp tiết kiệm nhiều gas fee hơn vì xác minh Proof (bằng chứng) rẻ hơn nhiều so với việc thực hiện lại tính toán.
zkSync chính là sản phẩm đầu tiên của Matter Labs dựa vào kiến trúc Zk Rollups, đóng vai trò là một Layer 2 của Ethereum. Trên zkSync, nguồn tiền sẽ được lưu trữ trên hợp đồng thông minh ở mạng lưới chính (on-chain) trong khi việc tính toán và lưu trữ dữ liệu được thực hiện off-chain.
Đối với khối Rollup, zero knowledge proof – bằng chứng không kiến thức dạng SNARK sẽ được tạo ra để xác minh tính hợp lệ của khối Rollup đó trên chuỗi chính. Vì thế zk-SNARK chỉ đơn giản là tên gọi của một cơ chế xác minh Zero Knowledge.
- Deposits: Để sử dụng zkSync, trước tiên người dùng gửi Token của họ từ mạng chính Ethereum sang sidechain zkSync. Điều này liên quan đến việc khóa các Token trên Ethereum và mint các Token tương đương trên sidechain zkSync.
- Giao dịch: Sau khi Token của họ nằm trên sidechain zkSync, người dùng có thể thực hiện giao dịch với những người dùng khác trên sidechain. Các giao dịch này được nhóm lại với nhau và được xử lý như một giao dịch duy nhất trên sidechain, giúp giảm đáng kể chi phí và thời gian cần thiết để xử lý chúng.
- zk-proofs: Để đảm bảo tính hợp lệ của các giao dịch trên sidechain zkSync, zk-proofs được sử dụng để chứng minh rằng các giao dịch là hợp lệ mà không tiết lộ bất kỳ thông tin bí mật nào. Những bằng chứng này được tạo bằng các kỹ thuật mã hóa tiên tiến và có thể được xác minh bởi bất kỳ nút nào trên mạng.
- Rút tiền: Khi người dùng muốn rút Token của họ từ sidechain zkSync trở lại Ethereum, họ có thể bắt đầu yêu cầu rút tiền. Các Token sau đó được mở khóa trên sidechain zkSync và được chuyển trở lại ví Ethereum của người dùng.
Cách tham gia Retroactive zkSync
Phần 1: Trải nghiệm Testnet (free)
Bước 1: Faucet ETH Testnet và add add mạng Gorerli
Faucet được nói một cách dễ hiểu thì Faucet là một loại website hay phần mềm cho phép bạn nhận một lượng tiền điện tử miễn phí. Đổi lại họ sẽ đặt quảng cáo trên các Faucet này để thu lại lợi nhuận. Một số sàn giao dịch đặt Faucet trên website của mình đơn giản chỉ là để thu hút thêm lượt xem.
Bước 2: Sau đó sử dụng Zksync – bridge (phương thức chuyển tiền), cầu nối chuyển ETH mạng Gorerli sang mạng Zksyns Era Testnet
Bước 3: Tesnet Dex Mesprotocol (CONNECT WALLET và thực hiện sử dụng tính năng Trade trên, Deposit ETH vào, thực hiện các lệnh trade ETH, USDC )
Bước 4: Tiếp tục Test tiếp Dex Syncswap ( Chuyển sang testnet): Swap vài vòng
Bước 5: Hoàn thành các nhiệm vụ trên Crew3
Phần 2: Trải nghiệm trên mainnet ( mất phí, cơ hội nhận retroactive cao hơn)
Bước 1: Add mạng Zksyns Era vào Metamask
Bước 2: Chuẩn bị một lượng ETH<100$, chuyển tài sản của bạn từ các mạng khác qua zkSync Lite. Sau đó bridge ETH sang zkSync Era bằng: https://bridge.zksync.io/
Hoặc cầu: https://www.orbiter.finance/
Bước 3: Swap, add liquidity trên SyncSwap
Bước 4: Mint NFT trên zkSync Lite
Bước 5: Complete the Crew3 zkSync:
Tạm thời làm đến đây, khi dự án có cập nhật mới mình sẽ hướng dẫn anh em tiếp
